Sinds wanneer is oorlog duurzaam?

Klimaat, vrede en anti-imperialisme

Volgens sommige schattingen zou één uur vliegtijd van een F-35 militair vliegtuig gelijk staan aan de CO2-uitstoot van vijf auto’s gedurende één jaar. Dit weerhield de Belgische regering er echter niet van om er 34 te kopen. De overstromingen van juli leidden evenmin tot bezinning. In de Verenigde Staten wordt in militaire kringen echter wel degelijk rekening gehouden met de klimaatverandering. Zij vormt zelfs “een toenemende bedreiging voor de veiligheids- en defensiedoelstellingen van de VS”. Het moet gezegd dat het Pentagon, als het op ecologische bijdragen aankomt, veel bagage heeft: haar 800 militaire basissen gaan niet bepaald spaarzaam om met fossiele brandstoffen, met name voor hun vliegtuigen. Zoveel zelfs dat het Pentagon evenveel vervuilt als 140 landen samen. Nochtans kampen bepaalde regio’s in de VS regelmatig met grote bosbranden. Wat Europa betreft is de Europese wapenindustrie verantwoordelijk voor een jaarlijkse CO2-uitstoot die overeenkomt met die van 14 miljoen auto’s.

Tijdens de klimaattop in Glasgow (COP26), leek de bijdrage van de militaire industrie aan de globale uitstoot echter geen issue.

Dit is geen toeval: tijdens de onderhandelingen over het Kyoto-verdrag van 1997 vroeg de VS last minute om de militaire uitstoot van broeikasgassen uit te sluiten van de klimaatonderhandelingen. Deze traditie is voortgezet. De NAVO erkent het probleem, maar stelt geen specifieke eisen om het aan te pakken.

Het klimaatakkoord van Parijs van 2015 (COP21) laat de keuze aan de regeringen om al dan niet een reductiedoelstelling voor hun defensie vast te leggen. Het zou echter naïef zijn om te vertrouwen op de vrijwillige bereidheid van de militair-industriële sector om zich actief in te spannen om onze planeet te redden, niet?

Recht op transparantie

Er is geen redelijke basis voor deze uitzondering. Oorlog en militaire oefeningen zijn grote uitstoters van broeikasgassen. Alle broeikasgasemissies moeten worden opgenomen in de verplichte reductienormen.

Wij roepen alle klimaatonderhandelaars op om:

strikte grenzen te stellen aan de uitstoot van broeikasgassen, zonder uitzonderingen voor de militaire sector,
transparante rapportagevoorschriften en onafhankelijke controleorganen in te stellen die niet afhankelijk zijn van regelingen voor emissiecompensatie,
broeikasgasemissies van militaire basissen van een land in het buitenland volledig toe te schrijven aan het land van herkomst, en niet aan het land waar de basis is gevestigd.

Als burgers hebben wij recht op informatie. Volgens een studie van februari 2021 rapporteren alleen Duitsland, Slovakije en Cyprus over hun geheel aan emissies bij de Verenigde Naties.

Een klimaatbeleid kan niet bestaan zonder een actief vredesbeleid

Militaire basissen wereldwijd dienen al te vaak als instrument van imperialistische overheersing. Ze wijzen op een perverse relatie met landen in het Zuiden: een relatie van uitbuiting gebaseerd op economische druk, en indien dat niet volstaat: militaire dreiging. De belangen van vervuilende industrieën, zoals de oliebases van de VS in het Midden-Oosten, worden met man en macht verdedigd.

De strijd tegen klimaatverandering vereist een vredesbeleid. Dit betekent dat landen elkaar en elkaars soevereiniteit respecteren. Samenwerking met andere landen, waaronder Rusland en China, is noodzakelijk. Dit is onverenigbaar met de imperialistische en oorlogszuchtige visie van Washington en de NAVO, die aan de vooravond van de opening van de COP26 op 20 en 21 oktober besloten “de snelheid en doeltreffendheid van onze nucleaire afschrikking te verbeteren”, d.w.z. nieuwe kernwapens in Europa in te zetten, uiteraard met het motief zich te verdedigen tegen de “groeiende raketdreiging vanuit Rusland”.

In België liggen ongeveer 20 Noord-Amerikaanse kernbommen op de luchtmachtbasis van Kleine Brogel. Deze zijn tot tien keer krachtiger dan de bom die in 1945 op Hiroshima viel. Tussen 2022 en 2024 bereidt ons land zich voor op de komst van de gemoderniseerde versie van deze massavernietigingswapens. De 34 nieuwe F35-gevechtsvliegtuigen zijn ontworpen om deze te kunnen transporteren.

Wij veroordelen ook de nieuwe militaire alliantie AUKUS (Australië-VK-VS) tegen China, aangezien deze zal leiden tot een gevaarlijke wapenwedloop. Wij wijzen elke verwikkeling in een nieuwe Koude Oorlog af. De eerste Koude Oorlog ging gepaard met een buitensporige wapenwedloop, een verspilling van middelen en bracht de mensheid meermaals aan de rand van de afgrond.

Daarom maakt intal deel uit van de Belgische coalitie tegen kernwapens #Nonukes, die eist dat onze regering de kernbommen weghaalt op Kleine Brogel, en ze niet vervangt door nieuwe modernere kernwapens. En steunen we evenzeer de campagne No Cold War.

Het recht op ontwikkeling

De Europese Unie heeft alle deelnemers aan de klimaattop in Glasgow opgeroepen hun CO2-uitstoot te beperken om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Onder de deelnemers bevinden zich lage inkomenslanden die als voornaamste directe uitdagingen hun economische en sociale ontwikkeling hebben. Europese landen bieden een niet-gedefinieerde financiële steun. Verschillende regeringen spreken van een nieuw ‘groen’ kolonialisme. De minst ontwikkelde landen worden op deze manier afhankelijk gehouden, en het recht ontnomen zich te ontwikkelen op hun manier. Het doet hen terugdenken aan het politieke en economisch kolonialisme dat Europese mogendheden minder dan een eeuw geleden in Afrika en Azië hebben bedreven.

Een soortgelijk voorstel werd eerder ook aan China gedaan, maar het werd verworpen. Centraal staat een ongelijke historische schuld door de meest geïndustrialiseerde regio’s, zoals Europa en de Verenigde Staten, die sinds de 19e eeuw zonder rem volop CO2 uitgestoten hebben voor hun industriële ontwikkeling. Landen in het globale Zuiden hebben nood aan technologische vooruitgang en substantiële verbetering van de levensstandaard van hun inwoners om te kunnen beantwoorden aan basisbehoeftes zoals voeding, elektriciteit, gezondheidszorg en drinkwater.

Wat we nodig hebben is een ander economisch model, en een aanpak gebaseerd op gelijkheid met gemeenschappelijke maar gedifferentieerde verantwoordelijkheden.

Zo klonken ook de slogans op de straten van Glasgow : System change, not climate change!

Steun deze petitiecampagnes:

Wilt u meer weten over klimaat en militarisering? over de NAVO en wat zij op haar agenda heeft staan en de gevolgen daarvan voor mens en milieu? Bekijk deze video EAT NATO FOR BREAKFAST! Ondertitels zijn beschikbaar in de werkbalk, rechts onderaan de video.

Sinds wanneer is oorlog duurzaam?