In dialoog met enkele Boliviaanse middenveldorganisaties spreken wij, als ondertekenende
organisaties, onze diepe bezorgdheid uit over de huidige situatie in Bolivia, die wordt gekenmerkt door
een politieke crisis met een sterk gepolariseerde bevolking, naast een gezondheids-, economische- en
milieucrisis. Na de verkiezingen van 20 oktober 2019 wezen verschillende internationale organisaties
en instanties op meerdere schendingen van de mensenrechten. Tijdens de protesten kwamen in totaal
35 mensen om en geraakten talloze gewond [1]. Daarom moeten “de presidentskandidaten zich er ook
toe verbinden om dringend maatregelen te nemen om een einde te maken aan de historische pandemie
van straffeloosheid die het land teistert “. [ 2 ]
Normaal gezien zouden de presidentsverkiezingen op 3 mei plaatsvinden, maar door de uitbraak van
het coronavirus werden ze twee keer uitgesteld. Door zijn precair gezondheidssysteem en slechte
infrastructuur is Bolivia een van de meest getroffen landen ter wereld [ 3 ]. Terwijl het land blijft vechten
tegen COVID-19, wordt de regering geconfronteerd met ernstige problemen. Een voorbeeld hiervan is
het vertrek van drie kabinet ministers. Naast een politieke en gezondheidscrisis heeft Bolivia – een land
dat van groot belang is voor de biodiversiteit in de wereld – ook te maken met ernstige
milieudegradatie, die vooral tot uiting komt in de ecocide in het Amazonegebied. De bosbranden
treffen momenteel de gemeenschappen in Chiquitanía, Chaco Cruceño en Chuquisaqueño. Aangezien
alle aandacht gericht is op de nakende verkiezingen komt de steun van de regering te laat.
Naar aanleiding van de verkiezingen in Bolivia, die op 18 oktober 2020 zullen plaatsvinden, richten wij
ons tot de EU en België om bijzondere aandacht te besteden aan het verkiezingsproces, zodat dit op
een vrije, onpartijdige, eerlijke en transparante manier verloopt. Daarbij is het uiterst belangrijk dat de
Boliviaanse bevolking kan stemmen zonder angst voor politieke vervolging [ 4 ]. We verwelkomen de
Europese observatiemissie [ 5 ], gezien de belangrijke rol van de EU in haar politieke dialoog met de
Boliviaanse autoriteiten. Zoals is uitgedrukt in een gezamenlijke nota [ 6 ] van de EU-delegatie in Bolivia,
de Verenigde Naties en de Boliviaanse bisschopconferentie, wordt gewaardeerd dat de EU erop
aandringt dat “de voorwaarden voor een vreedzame, respectvolle en geweldloze samenwerking in alle
sectoren aanwezig zijn. Het is tijd om samen te reageren door middel van dialoog en een constructieve
houding aan te nemen ten aanzien van de uitdagingen van het land”.
De ondertekenende organisaties herinneren de EU en België aan hun verplichting om democratie,
vrede en geweldloosheid en de eerbiediging van de mensenrechten in hun externe optreden te
bevorderen en te versterken, en dringen aan op:
- Het aanmoedigen van neutrale waarnemingsmechanismen om de transparantie van het
verkiezingsproces, de stabiliteit en de rust in het land na de verkiezingen te waarborgen, ongeacht de
uitslag. Mogelijke inmenging in de verkiezingsuitslag moet worden veroordeeld. - Het toezicht houden op: 1) het electorale en postelectorale proces; 2) op de democratie; 3) en de
naleving van de mensenrechten, territoriale en milieurechten van alle Bolivianen en inheemse en
boerengemeenschappen in het bijzonder. - Het mee oproepen tot het oplossen van de spanningen in het land zonder conflicten, en voor een
cultuur van aanvaarding van andere perspectieven, zonder vervolging, stigmatisering en racisme.
Alleen via een constructieve dialoog kan het land vooruitgang boeken. In dit verband, en met nadruk
op het belang van non-discriminatie, moet elke vorm van geïnstitutionaliseerd racisme worden
veroordeeld. - Het veroordelen van elke vorm van geweld die zich in het kader van de verkiezingen manifesteert.
- Er bij de (aankomende) regering van Bolivia op aandringen om de institutionaliteit van het land te
waarborgen, waarbij het belang van de scheiding der machten (wetgevende, uitvoerende en
rechterlijke macht) en het respect voor de seculiere staat wordt onderstreept. - Er bij de (aantredende) regering van Bolivia op aandringen stappen te ondernemen om ervoor te
zorgen dat de schendingen van de mensenrechten die zijn gepleegd na de verkiezingen van oktober
2019, onafhankelijk en onpartijdig worden onderzocht, om te voorkomen dat ze straffeloos blijven en
om de rechten van de slachtoffers te waarborgen, zoals aanbevolen door oa Amnesty International. - Het voeren van een constructieve dialoog met Boliviaanse middenveldorganisaties, om initiatieven
te identificeren die kunnen bijdragen aan een cultuur van vrede en respect voor de mensenrechten.
De ondertekenende organisaties:
11.11.11 – Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging
CNCD-11.11.11
Oxfam België
Frères des Hommes
Solsoc (Solidarité Socialiste)
Solidagro
FOS
Broederlijk Delen
WSM (We social movements)
Encuentro
Bos+
Intal
1 https://www.amnesty.org/es/latest/news/2020/08/bolivia-violaciones-derechos-humanos-durante-crisis-postelectoral/
2 Erika Guevara Rosas, Amnesty International directeur voor Amerika
3 https://www.nytimes.com/es/2020/08/22/espanol/america-latina/bolivia-coronavirus.html
4 https://www.hrw.org/es/report/2020/09/11/la-justicia-como-arma/persecucion-politica-en-bolivia
comunicado 08/09/2020
5 https://www.europapress.es/internacional/noticia-ue-aplaude-pacto-bolivia-elecciones-18-octubre-
contribuye-pacificacion-20200814112910.html