Dat de impact van de Covid-19 pandemie wereldwijd heel ongelijk is, behoeft geen betoog. De beperkte capaciteit van vele staten om deze crisis het hoofd te bieden en de al lamentabele toestand van de gezondheidszorg zorgt voor het nodige lijden. Twee landen, Iran en Venezuela lopen in hun aanpak van de pandemie tegen twee extra obstakels, namelijk het sanctieregime ingesteld door de Verenigde Staten en de Noord-Amerikaanse invloed op het IMF. Het is een sinistere vaststelling dat de regering van de VS in deze ongeziene tijden aan hun draconische maatregelen blijven vasthouden om hun doel van regimeverandering in Caracas en Tehran te bewerkstelligen.
Het verstikkende sanctieregime
De economieën van Iran en Venezuela kreunden al veel langer onder het gewicht van de VS-sancties. Deze sancties werken in twee wegen waardoor deze landen met een zware achterstand startten in de aanpak van de welbekende virale vijand. Ten eerste hinderen de sancties de exportsector in beide landen, voornamelijk de olie- en gasexport. Dalende inkomsten uit export houden onder meer in dat er minder budget is om te investeren in de gezondheidszorg en minder harde buitenlandse valuta voor de aankoop van medische materialen en medicijnen. Hierdoor zijn er grote tekorten aan testkits, medische beschermingsmateriaal en beademingstoestellen.
Naast de export is er ook zware hinder voor de importsector. Bedrijven en banken die handel drijven met Iran of Venezuela en zo buiten de richtlijnen van de sancties kleuren kunnen hiervoor een gepeperde rekening gepresenteerd krijgen van de Verenigde Staten. De sancties stellen dat er uitzonderingen zijn voor humanitaire doeleinden. De richtlijnen zijn echter vaag waardoor banken en bedrijven liever het zekere voor het onzekere kiezen en de handel/financiering voor humanitaire doeleinden links laten liggen.
Vanuit humanitair oogpunt is de enige correcte zet het opheffen van deze unilaterale sancties om verder lijden bij de al zwaar getroffen bevolking te voorkomen. Deze druk komt zowel extern vanuit onder meer de Verenigde Naties, China en Rusland als intern in de VS waar meerdere senatoren en congresleden al voor een verlichting gepleit hebben. Democratische presidentskandidaat Joe Biden noemt een tijdelijke verlichting van de sancties een morele verplichting. De EU heeft ondertussen al medische materialen aan Iran geleverd onder het Instex-mechanisme dat opgezet was na het falen van de nucleaire deal als bypass voor de Noord-Amerikaanse sanctie.
De druk die vanuit het Westen komt om de sancties te verlichten is natuurlijk niet zonder enig eigenbelang. Een virus trekt zich ten eerste geen barst aan van landsgrenzen. Een verdere verspreiding van Covid-19 in het Midden-Oosten zal de stabiliteit in een al uiterst onstabiele regio nog minder goed doen en daar wint niemand iets bij. En de Europese Unie waar de geografische afstand met Iran veel kleiner is dan voor de VS ziet liever geen blijvende infectiehaard in Iran.
Daarnaast zet het negeren van deze crisis door het Westen toekomstige politieke relaties onder druk. Het maakt het voor de regeringen in Caracas en Tehran moeilijker om geloofwaardige politieke relaties aan te gaan met het Westen dat nu niet lijkt te geven om hen. Hierdoor wordt het krediet van het Westen bij de bevolking nog kleiner wat het Westerse eigenbelang zeker niet ten goede komt omdat andere actoren die leemte kunnen opvullen.
De Verenigde Staten zijn ondanks deze externe en interne druk niet van plan om de sancties te verlichten. Dat blijkt ondermeer uit volgende uitspraak van de speciale afgevaardigde voor Iranese zaken binnen de VS regering Brian Hook: “Iran spends billions on terrorism and foreign wars’ and that if it spent one tenth of this ‘on a better health care system, the Iranian people would have been much better off”, daaraan nog toegevoegd “Coronavirus won’t save you from sanctions“. Dit is andermaal getuige van de ongelooflijke arrogantie van de Noord-Amerikaanse macht om te zeggen dat een land maar efficiënter met zijn middelen moet omgaan terwijl het zelf kreunt onder de hele crisis omwille van slecht beheer in de gezondheidszorg.
Minister van buitenlandse zaken Mike Pompeo geeft aan dat hij het probleem niet ziet omwille van de uitzonderingen voor humanitaire doeleinden. Zoals hierboven aangehaald zijn deze echter niet sluitend om banken en bedrijven te overhalen om die stap te zetten. Ook Trump heeft meermaals aangegeven dat er van een verlichting van de sancties geen sprake is. ‘Als Venezuela en Iran hulp willen van de Verenigde Staten moeten ze het maar gewoon vragen’ aldus Trump en dan vindt hij het zijn humanitaire verantwoordelijkheid om daar gehoor aan te geven. Knielen voor de vijand is een vernedering die ze in Caracas en Tehran liever niet willen ondergaan.
Noord-Amerikaanse invloed op het Internationaal Monitair Fonds (IMF)
Naast het verstikkende sanctieregime is er de invloed van de Verenigde Staten op het al dan niet toekennen van noodleningen door het IMF. Zowel Iran als Venezuela hebben bij het IMF aangeklopt voor een noodlening van 5 biljoen dollar.
Venezuela heeft hierbij onmiddellijk het deksel op de neus gekregen omdat volgens het IMF niet duidelijk is wie het land regeert, Juan Guaidó of Nicolas Maduro. Deze onduidelijkheid is een door de Verenigde Staten gecreëerde situatie door Juan Guaidó die zichzelf uitriep als president te erkennen waarop meerdere Latijns-Amerikaanse landen en de Europese Unie volgden. Dit heeft nu zijn weerslag op de financiën die nodig zijn om corona het hoofd te bieden.
De noodlening voor Iran dient goedgekeurd worden door de raad van bestuur van het IMF. De Verenigde Staten hebben hierin het grootste gewicht en zijn bereid dit gewicht in de schaal te werpen om de lening aan Iran te blokkeren. De VS classificeert Iran als een sponsor van terrorisme en vanuit dit enggeestige standpunt kunnen ze niet anders dan hun veto gebruiken. Mike Pompeo is er namelijk van overtuigd dat Tehran dit geld niet zal aanwenden om de grote virus vijand te bestrijden maar om massavernietigingswapens te creëren en terroristische activiteiten te sponsoren. Dergelijke vooringenomenheid van Pompeo kan je eigenlijk gelijkstellen met een oorlogswapen.
Binnen het IMF is er echter veel steun van onder meer de EU om een lening aan Iran toe te staan. Achter de schermen zou men bezig zijn een bypass voor het VS veto op te stellen om deze lening te kunnen geven. De VS zou dit oogluikend toestaan om niet geïsoleerd te komen staan op het wereldtoneel. Maar met een narcistische president weet je natuurlijk nooit hoe dit gaat eindigen.
Sinistere politiek
In het midden van een globale gezondheidscrisis wordt des te meer duidelijk wat een ravage de buitenlandse politiek van de VS aanricht voor het gewone volk van staten die al te lijden hebben. De houding van de VS getuigt van een absoluut inhumaan misbruik maken van hun machtspositie om in deze nooit eerder geziene gezondheidscrisis te blijven vasthouden aan de strikte sancties om hun doelen te verwezenlijken. Landen afsnijden van broodnodige fondsen voor de bestrijding van een pandemie is een grove schending van de mensenrechten en een regelrechte oorlogsmisdaad. De zichtbare harde militaire macht is momenteel verdrongen naar de achtergrond en vervangen door minder zichtbare wapens zoals die van sancties en het blokkeren van leningen. We doen een oproep om deze sancties onmiddellijk stop te zetten en broodnodige leningen niet te blokkeren om de bevolking die de prijs ervoor betaalt letterlijk en figuurlijk ademruimte te geven.
>> Stuur hier een boodschap naar Sophie Wilmès om in de vergadering van de Verenigde Naties (VN) te eisen dat de sancties worden opgeheven.
Artikel door Timothy DR